Pijak i Myśliwy – „polscy” sułtani Imperium Osmańskiego
19 lutego 2024, 10:04Państwo osmańskie powstało pod koniec XIII wieku, do Europy wkroczyło w drugiej połowie XIV wieku, a sto lat później zakończyło tysiącletnie dzieje Cesarstwa wschodniorzymskiego, znanego obecnie jako Cesarstwo Bizantyńskie. Ono zaś było kontynuatorem jeszcze starszego państwa, którego początki datujemy na rok 753 p.n.e. Imperium Osmańskie było państwem wielonarodowym, w którym rządził nie tylko żywioł turecki. Wielu sułtanów miało pochodzenie greckie, albańskie czy serbskie. Było wśród nich dwóch, których korzeni możemy szukać na terenie dawnej Rzeczypospolitej.
Gwiazdy pomogły badaczom van Gogha
1 października 2007, 09:17Włoski astrofizyk Gianluca Masi wykazał się wyjątkową dociekliwością. Udało mu się bowiem stwierdzić, że van Gogh namalował swoją Gwiaździstą noc nad Rodanem między 24 a 28 września 1888 roku. Dokonał tego, analizując pozycje 7 gwiazd tworzących Wielki Wóz: Dubhe, Mizar, Megrez, Merak, Alkaid, Alioth i Phad.
Zagłada bardziej prawdopodobna niż sądzono
12 grudnia 2013, 18:50Przed kilkoma miesiącami informowaliśmy, że bozon Higgsa jest zapowiedzią zagłady wszechświata. Teraz naukowcy z Danii dokonali obliczeń, z których wynika, że zagłada jest bardziej prawdopodobna niż dotychczas sądzono.
W Wielkim Zderzaczu Hadronów testują mechanizm huśtawki
6 maja 2022, 06:51W uruchomionym ponownie po trzech latach Wielkim Zderzaczu Hadronów rozpoczęto nowe testy modelu, który ma wyjaśnić masę neutrina. Zgodnie z Modelem Standardowym te cząstki, których nie można podzielić na mniejsze składowe – jak kwarki czy elektrony – zyskują masę dzięki interakcji z polem bozonu Higgsa. Jednak neutrino jest tutaj wyjątkiem
W poszukiwaniu ciemnej materii. Wiemy, na ile Droga Mleczna jest przezroczysta dla antymaterii
13 grudnia 2022, 11:20Lekkie antyatomy mogą przebyć w Drodze Mlecznej duże odległości zanim zostaną zaabsorbowane, poinformowali na łamach Nature Physics naukowcy, którzy pracują przy eksperymencie ALICE w CERN-ie. Dodali oni do modelu dane na temat antyatomów helu wytworzonych w Wielkim Zderzaczu Hadronów. Pomoże to w poszukiwaniu cząstek antymaterii, które mogą brać swój początek z ciemnej materii.
Wyścig synchrotronów
11 września 2013, 13:17Jesteśmy szczęśliwi, a z drugiej strony trochę nam przykro - mówi Mikael Eriksson, dyrektor szwedzkiego synchrotronu MAX IV komentując toczący się właśnie wyścig pomiędzy Szwecją, USA, Brazylią, Francją a Japonią. Wyścig, którego celem jest stworzenie najdoskonalszego źródła promieni X
Budują miniaturowy akcelerator cząstek
1 października 2013, 16:27Eksperci ze SLAC National Accelerator Laboratory i Uniwersytetu Stanforda pracują nad zminiaturyzowaniem akceleratora cząstek. Ich głównym celem jest zastąpienie 3-kilometrowego akceleratora liniowego urządzeniem o długości 30 metrów.
Zakończono budowę eksperymentu NOvA
7 października 2014, 13:03Po pięciu latach pracy amerykański Departament Energii ogłosił powstanie najpotężniejszego w USA i najdłuższego na świecie eksperymentu do badania neutrin. Sukces jest tym większy, że – w przeciwieństwie do olbrzymiej części wielkich projektów realizowanych z budżetu państwa – NOvA został zakończony w terminie i wydano nań mniej pieniędzy niż przewidziano w budżecie.
Rekordowo potężna wiązka
9 lipca 2015, 10:15Naukowcy z Fermi National Accelerator Laboratory poinformowali o uzyskaniu najpotężniejszej w dziejach wiązki cząstek. Będzie ona służyła do badania neutrin. Eksperci nie mają oczywiście ustanawiać rekordów dla samych rekordów. Im większa moc wiązki, czyli im więcej cząstek można w niej upakować, tym większa szansa na zarejestrowanie obecności neutrin.
Wyjątkowy tetrakwark
29 lutego 2016, 13:09Naukowcy pracujący przy eksperymencie DZero poinformowali o odkryciu nowej cząstki subatomowej. To nieznany dotychczas przedstawiciel rodziny tetrakwarków.
